Ryzyko inwestycji w złoto: ile ryzykujemy?

Złoto, przez tysiące lat uznawane za synonim bogactwa, jest nieodłącznym elementem handlu, pełniąc funkcję zarówno medium wymiany, jak i podstawy systemu gospodarczego. Z uwagi na swoją miękkość niespecjalnie nadaje się do produkcji przedmiotów użytkowych nie mówiąc o broni, ale z tego samego powodu doskonale spisuje się jako element zdobniczy oraz do tworzenia przedmiotów mających mieć wartość stricte estetyczną. Wraz z rozwojem technologii znajdujemy coraz więcej zastosowań dla złota w przemyśle, ale mimo to zapotrzebowanie na ten kruszec w tym sektorze nie przekracza 8% całego popytu na królewski metal. Inwestycyjne złoto, ze względu na swoją czystość, czyli zawartość czystego kruszcu, spełnia określone kryteria prawne dotyczące definicji złota inwestycyjnego zgodnie z ustawą o podatku od towarów i usług.

Złoto fizyczne to zaufanie

Co w takim wypadku sprawia, że akurat tego metalu używa się jako środka wymiany? Wpłynęło na to kilka czynników. Po pierwsze złoto wyróżnia się barwą więc tak gdy jest wykopywane jak i gdy jest używane jako forma wymiany to dość łatwo je odróżnić od innych metali. Po drugie i trzecie jest to metal rzadki, ale jednocześnie występujący dość równomiernie na całym świecie. Po czwarte jest plastyczny więc dość łatwo wybijać z niego monety. I po piąte, jest niezniszczalny, nie reagując prawie z żadną substancją chemiczną. Te unikalne właściwości chemiczne sprawiają, że złoto zmienia swoją formę, ale nie zużywa się w procesach produkcyjnych. Dzięki temu praktycznie cały kruszec, który dotychczas wydobyto, czyli około 180 tysięcy ton, wciąż pozostaje w obiegu, co dodatkowo podkreśla jego rolę w inwestowaniu w metale szlachetne.

Złoto od zarania dziejów było używane do podkreślania statusu materialnego, co stanowi o jego wartości do dziś. To nie faktyczna realna wartość użytkowa definiuje jego znaczenie, ale przekonanie, że jest to nieodłączny element bogactwa, co czyni złoto fenomenem na skalę światową. Nie bez znaczenia pozostaje fakt, że złoto reprezentuje wartość ponad jakimikolwiek walutami narodowymi i wydawać się może, że nie jest uzależnione od politycznych kaprysów rządzących.

Jednakże, jak każda inwestycja, złoto nie jest wolne od ryzyka. Jego cena na rynkach finansowych nie jest już bezpośrednio powiązana z zapotrzebowaniem przemysłowym, lecz głównie zależy od jego waloru lokacyjnego. Zmiany w nastrojach społecznych mogą wpływać na wartość złota, szczególnie w czasach kryzysowych, kiedy to inwestorzy dążą do przekształcenia swoich oszczędności w bezpieczne aktywa, co może zarówno stabilizować, jak i drastycznie obniżać jego cenę w zależności od rynkowej sytuacji.

Czytaj więcej: Co wpływa na cenę złota?

Ryzyko fizyczne

Od momentu, gdy na rynku pojawiły się przedmioty wartościowe, zawsze znajdzie się ktoś, kto będzie próbował je podrobić. Złoto inwestycyjne nie jest tutaj wyjątkiem. W przypadku inwestowania w złote monety bulionowe oraz sztabki złota, podróbki są realnym zagrożeniem dla inwestorów. Jednakże, odpowiednia ostrożność pozwoli bezpiecznie lokować środki w ten szlachetny kruszec. Niestety, małe punkty skupu złota często przyjmują takie podróbki, co prowadzi do ich dalszego rozpowszechniania w obiegu.

Kluczowym elementem każdego procesu inwestycyjnego jest korzystanie ze sprawdzonych źródeł. Inwestując w złoto, należy wybierać firmy, mogące poszczycić się renomowaną marką, oraz wieloletnią obecnością na rynku złota inwestycyjnego. W branży, gdzie dużą rolę odgrywa zaufanie, renomowane instytucje finansowe i dystrybutorzy metali szlachetnych, którzy zbudowali swoją pozycję przez lata, zazwyczaj dokładają wszelkich starań, by nie narazić na szwank swojej reputacji.

Na podobnej zasadzie należy wybrać producentów złota, które się nabywa. Wybierając producentów złota, warto zwrócić uwagę na certyfikację LBMA (Londyńskiego Stowarzyszenia Obrotu Złotem), która gwarantuje, że zakupione złote sztabki i monety bulionowe będą bezproblemowo zbywalne na całym świecie. Jeśli kupujemy złoto przez Internet, warto sprawdzić w opisie produktu czy posiada odpowiednie certyfikaty, a przy zakupie stacjonarnym – zapytać o nie sprzedawcę. Dodatkowo decydując się na zakup złota konkretnego producenta zawsze można wejść na ich stronę internetową lub na stronę LBMA i upewnić się w tej kwestii.

Złoto jest synonimem stabilności, dlatego inwestorzy powinni być wyczuleni na wszelkie nieoczekiwane promocje czy okazje, gdzie cena złota znacząco odbiega od aktualnej ceny rynkowej. Reputacja dostawców złota jest zazwyczaj równoznaczna z zaopatrzeniem z wiarygodnych i uznanych źródeł. Jakakolwiek oferta z nieoczekiwanego źródła w cenie wyraźnie niższej od rynkowej, może oznaczać produkt kradziony lub fałszywy. Wszyscy cieszący się renomą dostawcy zaopatrują się zasadniczo u tych samych dostawców. Cena w poszczególnych punktach mogą się różnić, ale nigdy nie będą to różnice znaczące.

Osobną kwestią pozostaje ryzyko związane z przechowywaniem złota. Należy tutaj zwrócić uwagę, że wiele towarzystw ubezpieczeniowych wyłącza złoto inwestycyjne z odszkodowań za kradzież, tak w postaci monet jak i sztabek. W związku z tym w wypadku ewentualnej kradzieży nie otrzymamy z tego tytułu odszkodowania. W związku z tym jeśli trzymamy złoto w domu to zalecane jest zakupienie dobrej jakości sejfu. Inną opcją jest przechowywanie złota w skrytce bankowej. Cena takiej usługi jest uzależniona od wartości depozytu, ale jest to forma bezpieczna i jednocześnie objęta bankowym funduszem gwarancyjnym. Podobne usługi, choć nieobjęte już państwowymi gwarancjami, ale za to tańsze oferuje wielu dystrybutorów, którzy posiadając zaplecze magazynowe przechowują złoto swoich klientów i klientek.

Jak w wypadku każdego zarządzania ryzykiem kluczowe jest jego dywersyfikowanie. Dlatego też dobrze jest unikać przechowywania całego posiadanego złota w jednym miejscu.

Ryzyko inwestycyjne

Inwestowanie w złoto i produkty, których wartość jest zależna od zapotrzebowania inwestycyjnego, wiąże się z pewnym ryzykiem. W przypadku złota, ważne jest, aby zrozumieć, że nie kupuje się go jako lokaty mającej na celu szybki zarobek. Podstawową funkcją złota jest tak zwany złoty pancerz, a więc ochrona naszego kapitału przed nieoczekiwanymi zdarzeniami na rynkach finansowych. W związku z tym lokując środki w złocie należy wziąć pod uwagę następujące kwestie:

• Lokujemy tylko nadwyżkę kapitału - inwestycje w złoto powinny dotyczyć środków, na których zablokowanie na dłuższy czas możemy sobie pozwolić bez wpływu na bieżącą stabilność finansową.

• Ustalamy długoterminowy horyzont inwestycyjny - złoto najlepiej sprawdza się jako inwestycja długoterminowa. Konieczne jest określenie minimalnego horyzontu czasowego, zanim podejmiemy decyzję o zakupie.

• Rozumiemy, że to forma zabezpieczenia - główną funkcją złota w portfelu inwestycyjnym jest ochrona, a nie generowanie szybkich zysków.

Złoto co do zasady reaguje odwrotnie od papierów wartościowych i walut. Powoduje to, że gdy sytuacja na rynku jest niestabilna środki są wycofywane z instrumentów o dużym ryzyku, co powoduje spadek ich wartości i przenoszone są w formy lokowania kapitału uchodzące za bezpieczne, co tym samym powoduje wzrost ich wartości. Odwrotnie jest gdy mamy do czynienia z stabilnym rynkiem i okresem prosperity. Zmniejszony popyt na fizyczne złoto, w tym monet bulionowych, sprawia, że jego cena spada, a środki które mógłyby być w nim ulokowane trafiają na instrumenty wyższego ryzyka, ale dające potencjalnie większy zysk w krótkim horyzoncie czasowym. Łatwo jest wtedy ulec panice i widząc, że cena złota spada postanowić je sprzedać aby nie stracić. Oczywiście jedną z wielu zalet złota jest to, że można tak zrobić. Niemniej zanim podejmie się taką decyzję dobrze jest się zastanowić czy cel w jakim kupiliśmy złoto miał szanse być osiągnięty.

Dlaczego akurat takie pytanie? Decyzja o sprzedaży złota w momencie, gdy jego cena spada, może być kusząca, ale zanim podejmie się takie kroki, warto zastanowić się nad pierwotnym celem zakupu. Jeśli na przykład zainwestowano nadmiar gotówki na horyzont dwudziestu lat, aby zabezpieczyć środki na emeryturę, a minęły dopiero dwa lata, istnieje duża szansa, że cena złota wzrośnie w  łuższej perspektywie. Ponadto, skoro inwestycja w złoto została dokonana z nadwyżek, brak bezpośredniej potrzeby ich wykorzystania może skłaniać do utrzymania złota przez cały zakładany okres.

Podejście to pomaga zachować spokój w obliczu rynkowych fluktuacji i przypomina, że do wszystkich operacji inwestycyjnych należy podchodzić z chłodnym umysłem i strategicznym planowaniem.

Czytaj więcej: Jakie złoto kupić. Papierowe czy w formie fizycznej?

Minimalizowanie ryzyka przy inwestowaniu w złoto

Największym zagrożeniem dla naszej lokaty w złoto jest nasza własna chciwość. Złoto jest instrumentem mającym nas chronić, jeśli przy okazji uda się nam zarobić to oczywiście jest to korzyść, ale nie taka jest podstawowa funkcja tego złotego kruszcu. Aby zminimalizować ryzyko płynące z lokaty w złoto należy szukać sprawdzonych i rzetelnych źródeł, myśleć długofalowo i nie poddawać się chwilowym emocjom. Wiele osób spieniężających swoje złoto śmieje się, iż najlepiej zapomnieć, że je się ma i przypomnieć sobie kiedy nadejdzie właściwy czas.

Inwestowanie w akcje producentów złota może być częścią strategii dywersyfikacji portfela inwestycyjnego, oferując potencjał wzrostu wartości w kontekście globalnego popytu na złoty kruszec. Różnorodność form inwestycji w złoto, w tym tak zwanego złota papierowego, pozwala na dostosowanie strategii do indywidualnych preferencji ryzyka i celów inwestycyjnych. Złoto papierowe, obejmujące ETFy zabezpieczone złotem, kontrakty terminowe na złoto, CFD oraz akcje spółek górniczych, oferuje zalety takie jak niższe koszty przechowywania i wpływ podatku od zysków kapitałowych, ale wiąże się również z określonymi ryzykami.